Ένα ελληνικό χωριό από πέτρα. Αν σε άφηναν εκεί χωρίς να σου πουν πού βρίσκεσαι ίσως νόμιζες ότι προσγειώθηκες στα Ζαγοροχώρια Ιωαννίνων. Και όμως είσαι στις Σέρρες, σε ένα πανέμορφο χωριό που λέγεται Χιονοχώρι.
Ένα ελληνικό χωριό όχι γνωστό, με ιδιαίτερο όνομα που δεν το ξεχνάς εύκολα. Όπως δεν ξεχνάς και το πόσο περιποιημένο και διατηρημένο είναι. Σαν να έχει βγει από κάποιον πίνακα ζωγραφικής που απεικονίζει ένα ορεινό τοπίο, προσεγμένο μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια. Αποτελεί την απόδειξη ότι η Ελλάδα είναι γεμάτη μικρά διαμάντια που μπορείς να τα ανακαλύψεις αν έχεις τη διάθεση. Το Χιονοχώρι είναι σίγουρα ένα από αυτά.
Το Χιονοχώρι Σερρών ή αλλιώς το πέτρινο χωριό αποτελεί στην πραγματικότητα ένα βλαχοχώρι που κάποτε γνώρισε άνθιση και είχε πολλούς κατοίκους. Πλέον είναι σαφώς πιο περιορισμένο και με μικρότερη δυναμική αλλά παραμένει εξίσου όμορφο και γραφικό. Εκεί στα 650 μέτρα περίπου υψόμετρο συναντάς ένα αληθινό διαμάντι της ελληνικής επαρχίας Τη διαφορά κάνουν τα πέτρινα σπίτια τα οποία βρίσκονται σε μια αρμονία, πράγμα που δεν συναντάς σε όλα τα χωριά των Σερρών.
Γύρω στα 1260 ο μετέπειτα κτήτωρ της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών Ιωαννίκιος, “…ήλθε κατά πρώτον εις το μέρος όπου σήμερον είναι το χωρίον Χιονοχώρι (τέως Καρλίκιοϊ). Εκεί εύρεν εν μικρόν κελλίον με εκκλησίαν των Αγίων Αναργύρων και κατώκησεν εις αυτό…”
Σε Οθωμανικό Φορολογικό Κώδικα του 1465 αναφέρεται ως Αγια-Νάργυρ ενώ το 1568 αναφέρεται με δεύτερο όνομα Καρλίκιοϊ. Για τους επόμενους αιώνες δε γνωρίζουμε κάποια γραπτά στοιχεία για το χωριό.Προφανώς κάποια στιγμή,για αγνώστους λόγους, ερημώθηκε.
Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες στίς αρχές του 19ου αιώνα, ένας Βλάχος γιδοβοσκός ανακάλυψε το εγκαταλελειμένο κελλί-σπηλιά του Ιωαννίκιου,μέσα σε πυκνό δάσος.
Μετά απ’ αυτό κάτοικοι του παρακείμενου χωριού Κεράνιτσα ή Κεραύνιτσα ή Κεράντσα,που βρισκόταν στη σημερινή θέση (Α) Γιάσματα, στην πλειοψηφία τους σλαβόφωνοι, μετώκησαν στο σημερινό Χιονοχώρι.
Με την πάροδο των ετών πληθαίνουν και γύρω στο 1870 ανεγείρουν ναϋδριο της Αγίας Παρασκευής δίπλα στον υπάρχοντα Ναό.
Ακολουθούν τα δύσκολα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα στα οποία οι Βλάχοι του Χιονοχωρίου αποτελούν στύλους του Ελληνισμού στην περιοχή, ευρισκόμενοι σε συνεχή επαφή με το Ελληνικό Προξενείο των Σερρών και μετρούν πολλά θύματα, όπως επίσης και στη διάρκεια της Βουλγαρικής ομηρίας το 1918.
Το 1913 μετά την απελευθέρωση, συρρέουν στο Χιονοχώρι Βλάχοι κυρίως από τη Ραχοβίτσα και ελάχιστοι από τα Βλάχικα Καλύβια του Λαϊλιά και με τη σταδιακή εγκατάσταση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Σλαβόφωνων κατοίκων του στην Οινούσα (Ντερβέσιανη), στα τέλη της δεκαετίας του 1920, το Χιονοχώρι καθίσταται αμιγές Βλαχοχώρι (εδραία εγκατάσταση).
Η νεότερη ιστορία του χωριού ξεκινάει επίσημα κάπου στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, Βλάχοι κτηνοτρόφοι κυρίως Αβδελλιώτες, οι οποίοι παρεπιδημούσαν στο Μενοίκιο όρος χρησιμοποιώντας το ως θερινό βοσκότοπο, άρχισαν να εγκαθίστανται στο χωριό, αφού δημιούργησαν συγγενικές σχέσεις με τις ολιγάριθμες Βλάχικες οικογένειες που ήταν ήδη εγκατεστημένες σ ‘αυτό.
Οι φίλεργοι κάτοικοί είναι αποκλειστικά κτηνοτρόφοι και στη δεκαετία 1950 οι εκατό οικογένειες μετρούν 45-50 χιλιάδες γιδοπρόβατα. Στα 1969 το χωριό εγκαταλείπεται λόγω της αστυφιλίας και της φθίνουσας πορείας της κτηνοτροφίας.
Σήμερα ανοικοδομείται και αποτελεί ανερχόμενο θερινό θέρετρο.
Πλέον το έρημο χωριό ζωντανεύει μόνο το καλοκαίρι, καθώς οι κάτοικοί του έχουν πλέον μετακινηθεί σε πιο κεντρικά σημεία εντός και εκτός Σερρών. Ωστόσο, αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι ότι παρά το γεγονός ότι αποτελεί ένα έρημο χωριό χωρίς μόνιμους κατοίκους, είναι πραγματικό στολίδι. Περπατώντας στα καλντερίμια βλέπεις ένα πέτρινο σκηνικό που δένει τόσο αρμονικά με το φυσικό στοιχείο. Τα ψηλά παραδοσιακά σπίτια που μετρούν έναν και πλέον αιώνα ζωής μοιάζουν να κρέμονται από την πλαγιά. Σαν να ξεπήδησαν από τον πίνακα κάποιου κλασικού μεσαιωνικού ζωγράφου.
Τι δεν πρέπει να χάσεις
Αν επισκεφθείς το Χιονοχώρι, πρέπει οπωσδήποτε να δεις ένα σημαντικό αξιοθέατο. Ο λόγος για την βυζαντινή εκκλησία Άγιοι Ανάργυροι η οποία υψώνεται στο κέντρο του χωριού. Λένε πως είναι ο κρίκος που συνδέει το παρελθόν με το σήμερα και όχι άδικα.
Το πέτρινο χωριό με τα περίπου 60 σπίτια ζωντανεύει τους καλοκαιρινούς μήνες. Αλλά είναι ένα όνειρο. Από τα μπαλκόνια του σπιτιού μπορεί κανείς να θαυμάσει όλο το μέγεθος του νομού Σερρών, τη λίμνη Κερκίνη, το Παγγαίο Όρος μέχρι και την οροσειρά του Αγίου Όρους.
Χιονοχώρι, ένα ελληνικό χωριό έρημο αλλά γεμάτο ζωντανές στιγμές του παρελθόντος. Απόλαυσε την πτήση από ψηλά μέσα από το κανάλι Danos Stories του Youtube…
