Σήμερα 24 Ιούνη είναι η γιορτή του Αη Γιανιού, η μέρα του Κλήδονα, η ημέρα των κοριτσιών.
Ο Κλήδονας είναι λαϊκό έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Η ετυμολογία της λέξης, σύμφωνα με γλωσσολόγους είναι οιωνός και γενικότερα μαντικός λόγος ή ψίθυρος.
Ήταν, τα παλαιότερα χρόνια, η γιορτή των ανύπαντρων. Η ημέρα που φανερώνονταν με μια διαδικασία τελετουργική ο νέος που θα παντρεύονταν.
Από βραδύς 23 του Ιούνη στις γειτονιές του χωριού, δύο τρεις ανάλογα με το μέγεθός του, οργανώνονταν ο Κλήδονας. Τα κορίτσια μάζευαν από το δάσος το λουλούδι του Αη Γιαννιού ή λουλούδια από τον κήπο τους και τα έβαζαν σε ένα γκιούμι. Εστηναν χορό γύρω από το σκεύος και κάθε μια έριχνε μέσα ένα κόσμημά της δεμένο με λουλούδι. Μετά πήγαιναν σε τρείς βρύσες και γέμιζαν το γκιούμι τραγουδώντας:
Βρυσούλα πετροκάγκελη δος μας νερό
να βρέξουμε τα κλήδονα.
Το βράδυ σκέπαζαν το σκεύος με ένα μαντήλι και το άφηναν σε ένα σπίτι της γειτονιάς.
Την επομένη το απόγευμα όλες οι γειτονιές κατέβαιναν στο μεσοχώρι έβαζαν τα γκιούμια στο κέντρο και χόρευαν ως αργά το βράδυ, όταν πια έπαιρνε κάθε μια το κόσμημά της να το βάλει στο μαξιλάρι για να ονειρευτεί αυτόν που θα παντρευτεί.
Να βγάλουμε τα κλήδονα τώρα του Αη Γιαννιού
να βγουν καλά να βγουν χρυσά να βγουν μαλαματένια.
Μια γιορτή γεμάτη κέφι, μια γιορτή όπου οι νιες είχαν την ευκαιρία να χαρούν, να χορέψουν, να ονειρευτούν και να νυφοδιαλεχτούν .
Υπάρχουν μαρτυρίες από γιαγιάδες μας πως ονειρεύτηκαν αυτούς που παντρεύτηκαν. Οι εγγονές το αμφισβήτησαν βέβαια αλλά πολλές έπαιξαν με την ιδέα να δοκιμάσουν έστω και για την διασκέδαση .
* Όπως μου το διηγήθηκε η μητέρα μου Καλλιόπη Τσιάνα .
Κατερίνα Τσιάνα – Συγραφέας Λαογράφος Ερευνήτρια